ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ - ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗ - ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Αδιαμφισβήτητα η επόμενη ημέρα στη χειρουργική, θα ξεπεράσει τα όρια της Ρομποτικής Χειρουργικής όπως εφαρμόζεται σήμερα. Ήδη, πολλαπλά ρομποτικά συστήματα είναι έτοιμα να βγουν στην αγορά με πρωτοποριακούς σχεδιασμούς, τεχνολογία αιχμής και εντυπωσιακές εφαρμογές μηχανολογίας και βιοτεχνολογίας.
Από την αρχική εμφάνιση των χειρουργικών ρομπότ στα χειρουργεία, ζητήματα σχετικά με τη ρομποτική αυτονομία στο μέλλον της χειρουργικής τέθηκαν σχεδόν σε όλες τις συζητήσεις της χειρουργικής εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των ανησυχιών για το αν ένα ρομπότ θα εκτελεί αυτόνομα χειρουργική επέμβαση κάποια μέρα, με πλήρη δυνατότητα να αντικαταστήσει σταδιακά τους χειρουργούς. Οι εξαιρετικά γρήγορες τελευταίες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχουν πρόσφατα πολλαπλασιάσει αυτές τις ανησυχίες, καθώς φαίνεται ότι η ρομποτική αυτονομία είναι πιο κοντά από ποτέ. Τον τελευταίο καιρό, τα chatbots που μπορούν να κωδικοποιήσουν σε οποιαδήποτε γλώσσα προγραμματισμού, να παίξουν σκάκι, να προτείνουν οικονομικές στρατηγικές και στρατηγικές μάρκετινγκ καθώς και να αναλύσουν ψυχολογικά προβλήματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους ως δυνητικά ανατρεπτικοί παράγοντες αλλαγής παιχνιδιών. Μερικοί από αυτούς μπορούν να χειριστούν έγγραφα, στίχους, να συνθέσουν μουσική και ακόμη και να ελέγξουν μικρά ή μεγαλύτερα ρομπότ. Η βιβλιογραφία είναι μάλλον σπάνια σχετικά με τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Η αναγνώριση εικόνας στη λαπαροσκόπηση έχει κάνει τεράστια βήματα στην αναγνώριση της ενδοκοιλιακής ανατομίας, της θέσης των οργάνων, καθώς και των φάσεων της λειτουργίας χρησιμοποιώντας βαθιά μάθηση. Η αναγνώριση εικόνας έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στην αγγειακή ανατομική πλοήγηση σε πραγματικό χρόνο ή για την αυτόματη μέτρηση της απόστασης των ανατομικών οδηγών σημείων, ή του μεγέθους των οργάνων διεγχειρητικά, για παράδειγμα του μήκους του εντέρου. Το 2022, οι Kitaguchi et al ανέφεραν επίσης την ανάπτυξη ενός μοντέλου για λαπαροσκοπικό σύστημα αναγνώρισης χειρουργικών εργαλείων παχέος εντέρου χρησιμοποιώντας τμηματοποίηση στιγμιότυπων και βίντεο που βασίζονται σε νευρωνικά δίκτυα. Η αναγνώριση χειρουργικής φάσης σε πραγματικό χρόνο έχει παρουσιαστεί σε πολλές εργασίες, χρησιμοποιώντας τεχνικές βαθιάς μάθησης βασισμένες σε νευρωνικά δίκτυα. Ομοίως, οι Shinozuka et al, παρουσίασαν ένα λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης που προσφέρει αναγνώριση χειρουργικής φάσης στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Το 2010 η ομάδα μας παρουσίασε με επιτυχία στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομποτικής Χειρουργικής MIRA 2010 στο Σαν Ντιέγκο, τις απεριόριστες δυνατότητες της ρομποτικής στη χρήση των πληροφοριών από τις εξετάσεις του ασθενούς διεγχειρητικά ως εργαλείο πλοήγησης, μέσω του συστήματος TILE-PRO και μιας απλής σύνδεσης με ένα DICOM terminal. Κατά την παρουσίασή μας, δείξαμε ότι ο χειρουργός μπορούσε να συμβουλεύεται τις αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες ή άλλες εξετάσεις κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Η χρήση των γραφικών αυτών μοντέλων σε συνδυασμό με την πραγματική εικόνα του χειρουργείου προσφέρει στον χειρουργό σημαντικές πληροφορίες για την ασφαλή ολοκλήρωση της επέμβασης και σηματοδοτεί την έναρξη της εποχής της "Χειρουργικής Επαυξημένης Πραγματικότητας (Augmented-Reality Surgery)". Η ομάδα Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού, κατόπιν πρωτοβουλίας και σχεδιασμού του χειρουργού Σάββα Κ χειρίδη, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τρισδιάστατες ανασυνθέσεις της ανατομίας του ασθενούς από αξονική αγγειογραφία για Διεγχειρητική Πλοήγηση μέσω Ρομποτικού Χειρουργικού Συστήματος.
Σήμερα, η τεχνολογία Tile-Pro χρησιμοποιείται από την ομάδα μας σε επεμβάσεις που έχουν υψηλές απαιτήσεις για διεγχειρητική αγγειογραφία.
Οι volumetric εικόνες αξονικής αγγειογραφίας που ανασυνθέτουμε προεγχειρητικά στο DICOM terminal μας, και διοχετεύουμε μέσω του TILEPRO στο ρομποτικό σύστημα, αποδείχθηκαν ιδιαίτερα χρήσιμες στην κλινική πράξη, για παράδειγμα κατά την πλήρως ρομποτική αφαίρεση σπληνός 18 εκατοστών σε ασθενή 35 ετών με μεσογειακή αναιμία και υπερσπληνισμό τον Νοέμβριο του 2020.
Μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η δυνατότητα των νέων ρομποτικών συστημάτων να προσφέρουν ένα άλλο είδος, πρώιμης, δυναμικής διεγχειρητικής πλοήγησης (real-time navigation), ανάλογης με αυτή που διαθέτουμε στο αυτοκίνητο για να προσανατολιζόμαστε μέσω συστημάτων GPS. Στο ρομποτικό σύστημα η τεχνολογία αυτή παίρνει σάρκα και οστά χάρη στην ιδιότητα της χημικής ένωσης ινδοκυανίνης (ICG) να φθορίζει όταν πέσει επάνω του ακτίνα λέιζερ, και να εμφανίζει τους ιστούς πράσινους με ειδική κάμερα υπερύθρων.
Με τον τρόπο αυτό μπορούμε κατά τη διάρκεια της ρομποτικής επέμβασης να απεικονίσουμε την κρυφή ανατομία των λεμφαδένων, του εξωηπατικού χολαγγειακού δικτύου, των κλάδων των αρτηριών ή ακόμα και να εκτιμήσουμε διεγχειρητικά την επάρκεια της αιμάτωσης του εντέρου πριν από την προσπάθεια αναστόμωσής του.
Το χαρακτηριστικό λαμπίρισμα αυτής της ουσίας μέσα από τους ιστούς της χάρισε την επονομασία Firefly και συνεχώς αυξάνονται οι μελέτες για τη σημασία και τον ρόλο της στη διεγχειρητική πλοήγηση στις μεγάλες ουρολογικές επεμβάσεις, αλλά και σε άλλες ογκολογικές επεμβάσεις ανωτέρου και κατωτέρου πεπτικού που αφορούν στη Γενική Χειρουργική.