Κακοήθης Νόσος Στομάχου

 

Διάγνωση Κακοήθειας

Όταν τεθεί η διάγνωση της κακοήθειας το βασικότερο απ’ όλα είναι να κατανοήσουμε πλήρως ότι μια καλά οργανωμένη Χειρουργική & Ογκολογική Ομάδα Πεπτικού μπορεί πλέον να πετύχει τον επιθυμητό στόχο για απόλυτο έλεγχο και υποστροφή της νόσου, χάρη στη γνώση αλλά και στα θεραπευτικά μέσα που διαθέτει στα χέρια της σήμερα. Στη σημερινή της μορφή, η δική μας ομάδα περιλαμβάνει γενικό χειρουργό εκπαιδευμένο στην ελάχιστα επεμβατική, προηγμένη λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική, χειρουργό-ογκολόγο με εξειδίκευση στο πεπτικό, αναισθησιολόγο, ογκολόγο και ακτινοθεραπευτή-ογκολόγο, κλινικό ψυχολόγο, δύο φυσικοθεραπευτές και έμπειρο νοσηλευτικό προσωπικό ογκολογικής φροντίδας. Τα νέα χειρουργικά εργαλεία και οι μορφές ενέργειας, τα πλέον εξελιγμένα ρομποτικά συστήματα, τα συστήματα διεγχειρητικής πλοήγησης (navigation), εντοπισμού λεμφαδενικών σταθμών και διεγχειρητικού ελέγχου αναστομώσεων (ICG-FLUORESCENCE), νέα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, στοχευμένες θεραπείες, και ανοσοθεραπεία είναι στην ευχέρεια της ομάδας για ένα σωστό θεραπευτικό σχεδιασμό βήμα-βήμα.

Αυτό είναι το μόνο μήνυμα που επιθυμούμε να κρατήσει ο/η ασθενής από το παρόν έντυπο. Η αντιμετώπιση της νόσου δεν πρέπει να στοιχειώσει τον/την ασθενή. Είναι μια ακόμα μάχη, απ’ αυτές που έχει ήδη δώσει και  δίνει καθημερινά στη ζωή, μια μάχη όπως είναι η ίδια η ζωή. Και στη σκέψη του/της θα πρέπει να υπάρχει μόνο ο επόμενος κοντινός σταθμός που υποδεικνύει η θεραπευτική ομάδα  και όχι να πλάθει σενάρια με όσα ακούει από τους γύρω του/της ή διαβάζει σκόρπια στο διαδίκτυο.  Με εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του ιατρού και σε συνεχή επικοινωνία με την ομάδα πολλαπλών ειδικοτήτων, θα αλλάξει σιγά-σιγά τις καθημερινές συνήθειες για να προσαρμοστεί ομαλά στη νέα κατάσταση με θάρρος και αισιοδοξία.

 

Γενικές πληροφορίες για την κακοήθη νόσο του στομάχου

• Η κακοήθεια στομάχου είναι μια ασθένεια στην οποία σχηματίζονται κακοήθη (καρκινικά) κύτταρα στην εσωτερική επένδυση του στομάχου.
• Η ηλικία, η διατροφή και η γονιδιακή προδιάθεση μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας στομάχου.
• Τα συμπτώματα της κακοήθειας στομάχου μπορεί να απουσιάζουν εντελώς ή να παρουσιαστούν σαν επεισόδια δυσπεψίας και δυσφορίας στο στομάχι.
• Οι εξετάσεις που δίνουν πληροφορίες για το στομάχι και τον οισοφάγο χρησιμοποιούνται και για τη διάγνωση της κακοήθειας στομάχου.
• Ορισμένοι παράγοντες επηρεάζουν την πρόγνωση (μελλοντική πορεία ασθενούς) και τις επιλογές θεραπείας.

Ανατομία

Το στομάχι είναι ένα όργανο  σχήματος J στην άνω κοιλιακή  χώρα. Η τροφή κινείται από τη στοματική κοιλότητα στο στομάχι, μέσω ενός μυϊκού σωλήνα που ονομάζεται οισοφάγος. Μετά την έξοδο από το στομάχι, τα μερικώς αφομοιωμένα τρόφιμα περνούν στο  λεπτό έντερο  και στη συνέχεια στο  παχύ έντερο. Ο οισοφάγος και το στομάχι αποτελούν μέρος του ανώτερου γαστρεντερικού (πεπτικού) συστήματος. Το τοίχωμα του στομάχου αποτελείται από 4 στρώματα ιστών. Από το εσωτερικό προς τα εξω, τα στρώματα του τοιχώματος του στομάχου διακρίνονται σε: βλεννογόνο,  υποβλεννογόνιο, μυϊκό και ορογόνο. Η κακοήθεια στομάχουσυνήθως αρχίζει στον βλεννογόνο και εξαπλώνεται στα λοιπά στρώματα.

 

Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης κακοήθειας στομάχου ;

 Οι παράγοντες κινδύνου για τη νόσο του στομάχου περιλαμβάνουν τα εξής:

• Ελικοβακτηρίδιο πυλωρού (H. pylori)
• Χρόνια γαστρίτιδα (φλεγμονή  του στομάχου).
• Κακοήθη αναιμία.
• Εντερική μεταπλασία
• Γαστρικός πολύποδας
• Μόλυνση από τον ιό Epstein-Barr
• Οικογενειακό σύνδρομο   (συμπεριλαμβανομένης της οικογενούς αδενωματώδους πολυποδίασης).

• Διατροφή  με πολύ αλμυρά ή καπνιστά τρόφιμα και χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά
• Διατροφή με τρόφιμα που δεν έχουν παρασκευαστεί ή αποθηκευτεί σωστά.
• Μεγαλύτερες ηλικίες και άντρες συχνότερα από γυναίκες
• Κάπνισμα
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του στομάχου

 

Ποια τα συμπτώματα της κακοήθειας στομάχου;

Δυστυχώς η κακοήθεια στομάχου μπορεί να μην έχει ιδιαίτερη συμπτωματολογία προτού φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Στα αρχικά στάδια  της κακοήθειας στομάχου, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Δυσπεψία και δυσφορία στο στομάχι.
• Αίσθημα πληρότητας και "φουσκώματος" μετά το φαγητό.
• Ήπια ναυτία.
• Απώλεια όρεξης.
• Καυστικός πόνος και Καούρα.

Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα σημεία και συμπτώματα:

• Αίμα στα  κόπρανα.
• Έμετοι
• Απώλεια βάρους χωρίς γνωστό λόγο.
• Στομαχικός πόνος.
• Ίκτερος (κιτρίνισμα των ματιών και του δέρματος).
• Ασκίτης (συσσώρευση  υγρού  στην κοιλιά).
• Πρόβλημα κατάποσης.

Επικοινωνήστε κατευθείαν με τον Δρ.Χειρίδη και τους συνεργάτες του, εάν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα προβλήματα.

 

Ποιες εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της κακοήθειας στομάχου;

Γενικά χρησιμοποιούνται οι παρακάτω εξετάσεις:

• Φυσική εξέταση και  ιστορικό υγείας
• Γενική αίματος και βιοχημικές εξετάσεις αίματος
• Γαστροσκόπηση και βιοψίες
• Βιοψία : Από το  δείγμα ιστού μπορεί να βρεθεί ο τύπος της νόσου και να ελεγχθεί εάν η νόσος είναι HER2 θετικός. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να  αντιμετωπιστεί με  μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν στην πρωτεΐνη HER2.Το δείγμα ιστού μπορεί επίσης να ελεγχθεί για λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο (H. pylori) που όπως αναφέρθηκε αποτελεί ξεχωριστό παράγοντα κινδύνου.
• Διάβαση οισοφάγου - στομάχου - δωδεκαδακτύλου με κατάποση γαστρογραφίνης 
• Αξονική τομογραφία άνω-κάτω κοιλίας
• Αξονική αγγειογραφία άνω κοιλίας (σε επιλεγμένες περιπτώσεις)
• Μαγνητική άνω κοιλίας (σε επιλεγμένες περιπτώσεις)
• Ενδοσκοπικός υπέρηχος (σε επιλεγμένες περιπτώσεις)

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την πρόγνωση (μελλοντική πορεία ασθενούς) και τις επιλογές θεραπείας ;

Η πρόγνωση και οι επιλογές θεραπείας εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου (εάν βρίσκεται μόνο στο στομάχι ή έχει εξαπλωθεί σε γειτονικούς λεμφαδένες  ή σε άλλα όργανα). Όταν η νόσος του στομάχου ανακαλυφθεί νωρίς, η πρόγνωση είναι καλύτερη με ελπίδες για πλήρη ίαση. Δυστυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις, η κακοήθεια στομάχου διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Στα μεταγενέστερα στάδια, η κακοήθεια στομάχου μπορεί και πάλι να αντιμετωπιστεί, αλλά σπάνια μπορεί να αποθεραπευτεί εντελώς.

Ποια τα στάδια της κακοήθειας στομάχου;

• Τα ακόλουθα στάδια χρησιμοποιούνται για τη νόσο του στομάχου:
  • Στάδιο 0 : τα καρκινικά κύτταρα βρίσκονται τελείως επιφανειακά στην εσωτερική επιφάνεια του στομαχιού. Αυτό το στάδιο ονομάζεται και καρκίνωμα in situ.
  • Στάδιο I, II και III
    Τα τρία αυτά στάδια καθορίζονται από το πόσο βαθιά στο τοίχωμα του στομάχου έχει εισχωρήσει ο καρκίνος, αλλά και από τον αριθμό των λεμφαδένων γύρω από το στομάχι που έχει επεκταθεί.
  • Στάδιο IV
    Είναι το στάδιο στο οποίο έχουμε επέκταση ή μετάσταση του καρκίνου σε άλλα όργανα, κοντά η μακριά από την αρχική εντόπιση του καρκίνου.

Δυστυχώς όπως στις περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου, η κακοήθεια στομάχου μπορεί να υποτροπιάσει (να επανέλθει) μετά τη θεραπεία του.

Πως γίνεται η σταδιοποίηση της νόσου του στομάχου ;

Μετά τη διάγνωση της κακοήθειας στομάχου, γίνονται εξετάσεις για να διαπιστωθεί εάν τα καρκινικά κύτταρα έχουν εξαπλωθεί στο στομάχι ή σε άλλα μέρη του σώματος.

Η διαδικασία που χρησιμοποιείται για να μάθουμε αν η νόσος έχει εξαπλωθεί μέσα στο  στομάχι ή σε άλλα μέρη του σώματος ονομάζεται σταδιοποίηση. Οι πληροφορίες που συλλέγονται από τη διαδικασία αυτή καθορίζουν το  στάδιο  της νόσου και βασει αυτού σχεδιάζεται η θεραπεία.

Στη διαδικασία σταδιοποίησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθες εξετάσεις:

• Ενδοσκοπικός υπέρηχος
• Αξονική τομογραφία θώρακος, άνω-κάτω κοιλίας
• PET  (τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων)
• Μαγνητική τομογραφία
• Λαπαροσκόπηση (σε επιλεγμένους ασθενείς, συνήθως την ημέρα της επέμβασης)

Με ποιους τρόπους εξαπλώνεται η νόσος του στομάχου στον οργανισμό ;

Η νόσος μπορεί να εξαπλωθεί μέσω τοπικής εξάπλωσης, μέσω του  λεμφικού συστήματος, ή αιματογενώς.

• Τοπική εξάπλωση: Η νόσος εξαπλώνεται από εκεί που ξεκίνησε μεγαλώνοντας σε κοντινές περιοχές.
• Λεμφικό σύστημα. Η νόσος εξαπλώνεται με είσοδο στο λεμφικό σύστημα. Η νόσος μεταναστεύει μέσω των λεμφικών αγγείων στα άλλα μέρη του σώματος.
• Αίμα. Η νόσος εξαπλώνεται με είσοδο στα αιμοφόρα αγγεία. Η νόσος μεταναστεύει μέσω των αιμοφόρων αγγείων  στα άλλα μέρη του σώματος.

Όταν η νόσος εξαπλώνεται σε άλλο μέρος του σώματος, η νέα εστία ονομάζεται μετάσταση. Τα καρκινικά  κύτταρα  απομακρύνονται από εκεί που ξεκίνησαν (πρωτοπαθές νεόπλασμα - όγκος και μεταναστεύουν μέσω του λεμφικού συστήματος ή του αίματος. Ο μεταστατικός όγκος είναι ο ίδιος τύπος καρκίνου με τον αρχικό όγκο. Για παράδειγμα, εάν ο γαστρικός καρκίνος  εξαπλωθεί στο  ήπαρ, τα καρκινικά κύτταρα στο ήπαρ είναι στην πραγματικότητα γαστρικά καρκινικά κύτταρα. Η ασθένεια είναι μεταστατικός γαστρικός καρκίνος, όχι  καρκίνος του ήπατος.

Πολλοί θάνατοι από καρκίνο προκαλούνται όταν η νόσος μετακινείται από τον αρχικό όγκο και εξαπλώνεται σε άλλους ιστούς και όργανα. Αυτό ονομάζεται μεταστατικός καρκίνος.

Πως γίνεται η σωστή επιλογής θεραπείας;

Βασικά σημεία

• Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι θεραπείας για ασθενείς με γαστρικό καρκίνο.
• Χρησιμοποιούνται επτά τύποι τυποποιημένης θεραπείας:
  • Χειρουργική
  • Ενδοσκοπική εκτομή βλεννογόνου
  • Χημειοθεραπεία
  • Ακτινοθεραπεία
  • υπερθερμική ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία
  • Στοχευμένες θεραπείες
  • Ανοσοθεραπεία

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι θεραπείας για ασθενείς με γαστρικό καρκίνο.

Διαφορετικοί τύποι θεραπειών είναι διαθέσιμοι για ασθενείς με γαστρικό καρκίνο.

Χειρουργική

Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί μέχρι σήμερα τη βασική θεραπευτική επιλογή σε όλα τα στάδια. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθοι τύποι χειρουργικής επέμβασης:

•           Υφολική γαστρεκτομή: Αφαίρεση του τμήματος του  στομάχου  που περιέχει την κακοήθη βλάβη, και τους κοντινούς  λεμφαδένες.

•           Ολική γαστρεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρου του στομάχου, των κοντινών λεμφαδένων και τμημάτων του οισοφάγου, του λεπτού εντέρου και άλλων ιστών κοντά στον όγκο. Ο  σπλήνας και η ουρά του παγκρέατος  μπορεί να χρειαστεί να συναφαιρεθούν σε κάποιες επιλεγμένες περιπτώσεις. Ο οισοφάγος συνδέεται με το λεπτό έντερο, ώστε ο ασθενής να μπορεί να συνεχίσει να τρώει και να καταπίνει.

Οι παραπάνω επεμβάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν με κλασσική, ανοικτή τεχνική ενώ τα τελευταία χρόνια κερδίζουν ολοένα έδαφος οι ελάχιστα τραυματικές τεχνικές που περιλαμβάνουν τη λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική. Οι τεχνικές αυτές θα πρέπει να εφαρμόζονται από καλά εκπαιδευμένους και έμπειρους χειρουργούς σε επιλεγμένους ασθενείς, με προϋπόθεση να τηρούνται οι βασικές αρχές της χειρουργικής ογκολογίας για τη ριζικότητα και αποτελεσματικότητα της επέμβασης.

Εάν ο όγκος αποφράσσει το στομάχι, αλλά η νόσος δεν μπορεί να αφαιρεθεί εντελώς με χειρουργική επέμβαση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθες διαδικασίες:

•           Ενδοσκοπική τοποθέτηση stent

•           Ενδοσκοπική θεραπεία με λέιζερ

•           Γαστροστομία

 

Ενδοσκοπική υποβλεννογόνια εκτομή (ESD)

Η ενδοσκοπική υποβλεννογόνιος εκτομή είναι μια διαδικασία που χρησιμοποιεί ενδοσκόπιο για την απομάκρυνση της νόσου πρώιμου σταδίου  και  των προκαρκινικών βλαβών χωρίς χειρουργική επέμβαση.

Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία είναι η χρήση φαρμάκων για να σταματήσουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, είτε καταστρέφοντας τα κύτταρα αυτά, είτε εμποδίζοντάς τα να διαιρεθούν. Η χημειοθεραπεία λαμβάνεται από το στόμα ή  χοηγείται ενδοφλέβια. Τα φάρμακα εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και μπορούν να φτάσουν σε καρκινικά κύτταρα σε όλο το σώμα (συστηματική χημειοθεραπεία).

Επίσης χημειοθεραπεία μπορεί να χορηγείται ένα ικανό διάστημα πριν από τη χειρουργική επέμβαση, για τη συρρίκνωση του όγκου (νεοεπικουρική χημειοθεραπεία).

Ένας τύπος χημειοθεραπείας που μελετάται για τη θεραπεία της κακοήθειας στομάχου είναι η ενδοπεριτοναική (IP) χημειοθεραπεία. Στην περίπτωση αυτή, τα αντικαρκινικά φάρμακα μεταφέρονται απευθείας στην περιτονατική κοιλότητα  (ο χώρος που περιέχει τα κοιλιακά όργανα) μέσω ενός λεπτού σωλήνα.

Η υπερθερμική ενδοπεριτοναιακή χημειοθεραπεία (HIPEC) είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης και μελετάται για τη νόσο του στομάχου. Αφού ο  χειρουργός αφαιρέσει όσο το δυνατόν περισσότερο ιστό όγκου, η HIPEC χημειοθεραπεία αποστέλλεται απευθείας στην περιτονατική κοιλότητα.

Ακτινοθεραπεία

Η ακτινοθεραπεία είναι μια θεραπεία καρκίνου που χρησιμοποιεί  ακτίνες Χ υψηλής ενέργειας ή άλλους τύπους ακτινοβολίας   για να καταστρέψειτα καρκινικά κύτταρα ή να τα αποτρέψει από την ανάπτυξη.

Συχνά συνδυάζονται χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία για να αυξηθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα και των δύο. Η χημειοακτινοθεραπεία χορηγείται μετά από χειρουργική επέμβαση, για να μειωθεί ο κίνδυνος ότι η νόσος θα επανέλθει, ονομάζεται  επικουρική θεραπεία.

Στοχευμένες θεραπείες

Τύπος θεραπείας που χρησιμοποιεί φάρμακα ή άλλες ουσίες για τον εντοπισμό και την επίθεση συγκεκριμένων καρκινικών κυττάρων. Οι στοχευμένες θεραπείες συνήθως προκαλούν λιγότερη βλάβη στα φυσιολογικά κύτταρα από ό, τι η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία. Τα μονοκλωνικά αντισώματα  και οι αναστολείς πολυκινάσης είναι τύποι στοχευμένης θεραπείας που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κακοήθειας στομάχου.

Μονοκλωνικά αντισώματα: Τα μονοκλωνικά αντισώματα μπορούν να συνδεθούν με έναν συγκεκριμένο στόχο για τα καρκινικά κύτταρα ή άλλα κύτταρα που μπορεί να βοηθήσουν τα καρκινικά κύτταρα να αναπτυχθούν. Τα αντισώματα είναι σε θέση στη συνέχεια να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα, να εμποδίσουν την ανάπτυξή τους ή να τα εμποδίσουν να εξαπλωθούν. Τα μονοκλωνικά αντισώματα χορηγούνται με  έγχυση. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνα τους ή να μεταφέρουν φάρμακα,  τοξίνες ή  ραδιενεργό υλικό απευθείας στα καρκινικά κύτταρα.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι μονοκλωνικών αντισωμάτων:

•           Το Trastuzumab εμποδίζει την επίδραση της  πρωτεΐνης  HER2 του αυξητικού παράγοντα , η οποία στέλνει σήματα ανάπτυξης στα γαστρικά καρκινικά κύτταρα.

•           Το Ramucirumab εμποδίζει την επίδραση ορισμένων πρωτεϊνών, συμπεριλαμβανομένου του  αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει να κρατήσει τα καρκινικά κύτταρα από την ανάπτυξη και μπορεί να τα καταστρέψει. Μπορεί επίσης να αποτρέψει την ανάπτυξη νέων  αιμοφόρων αγγείων που βοηθουν τους όγκους να αναπτυχθούν.

Το Trastuzumab και το ramucirumab χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του κακοήθειας στομάχου σταδίου IV  και τις περιπτώσεις κακοήθειας στομάχου που δεν μπορούν να αφαιρεθούν με χειρουργική επέμβαση (ή έχουν υποτροπιάσει).

Αναστολείς πολυκινάσης: Πρόκειται για φάρμακα που περνούν από την κυτταρική  μεμβράνη και εργάζονται μέσα στα καρκινικά κύτταρα για να εμποδίσουν πολλαπλά πρωτεϊνικά σήματα που τα καρκινικά κύτταρα χειάζονται για να αναπτυχθούν και να διαιρεθούν. Ορισμένοι αναστολείς πολυκινάσης έχουν επίσης επίδραση στον αναστολέα αγγειογένεσης.  Οι αναστολείς της αγγειογένεσης σταματούν την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων που χρειάζονται για να αναπτυχθούν οι όγκοι.

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι φαρμάκων αναστολέα πολυκινάσης:

•           Το Regorafenib είναι αναστολέας πολυκινάσης και αναστολέας αγγειογένεσης που εμποδίζει τις επιδράσεις των πολλαπλών πρωτεϊνών μέσα στα καρκινικά κύτταρα. Το Regorafenib μελετάται στη θεραπεία της κακοήθειας στομάχου σταδίου IV και της κακοήθειας στομάχου που δεν μπορεί να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση ή έχει υποτροπιάσει.

Ανοσοθεραπεία

Η ανοσοθεραπεία είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς για την καταπολέμηση της νόσου. Ουσίες που παράγονται από το σώμα ή συνθετικές ουσίες, χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση, την άμεση ή την αποκατάσταση της φυσικής άμυνας του σώματος κατά της νόσου. Αυτή η θεραπεία της νόσου είναι ένα είδος βιολογικής  θεραπείας.

Η θεραπεία αναστολέων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ένας τύπος ανοσοθεραπείας.

•           Θεραπεία με αναστολέα του σημείου ελέγχου του ανοσοποιητικού: Το PD-1  είναι μια πρωτεΐνη στην επιφάνεια των Τ κυττάρων που βοηθά στη διατήρηση των ανοσολογικών αποκρίσεων  του σώματος υπό έλεγχο. PD-L1  είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται σε ορισμένους τύπους καρκινικών κυττάρων. Όταν το PD-1 συνδέεται με το PD-L1, σταματά το Τ κύτταρο από το να καταστρέψει το καρκινικό κύτταρο. Οι αναστολείς PD-1 και PD-L1 εμποδίζουν τις πρωτεΐνες PD-1 και PD-L1 να προσκολλώνται μεταξύ τους. Αυτό επιτρέπει στα Τ κύτταρα να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα.  Το Pembrolizumab  είναι ένας τύπος αναστολέα του PD- 1. Οι πρωτεΐνες σημείων ελέγχου, όπως το PD-L1 στα καρκινικά κύτταρα και το PD-1 στα Τ κύτταρα, βοηθούν στη διατήρηση των ανοσολογικών αποκρίσεων υπό έλεγχο. Η δέσμευση του PD-L1 σε PD-1 εμποδίζει τα Τ κύτταρα από τη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων στο σώμα. Ο αποκλεισμός της δέσμευσης του PD-L1 σε PD-1 με αναστολέα του ανοσοποιητικού σημείου ελέγχου (anti-PD-L1 ή anti-PD-1) επιτρέπει στα Τ κύτταρα να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα.

Τι παρακολούθηση απαιτείται κατά τη διάρκεια της θεραπείας ;

Μερικές από τις εξετάσεις που έγιναν για τη διάγνωση  της νόσου ή για να διαπιστωθεί το  στάδιο της νόσου θα χρειαστεί να επαναληφθούν κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Ορισμένες εξετάσεις θα επαναληφθούν για να διαπιστωθεί πόσο καλά λειτουργεί η θεραπεία. Οι αποφάσεις σχετικά με τη συνέχιση, την αλλαγή ή τη διακοπή της θεραπείας μπορεί να βασίζονται στα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων.

Ορισμένες από τις εξετάσεις θα συνεχίσουν να γίνονται από καιρό σε καιρό μετά τη λήξη της θεραπείας. Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων μπορούν να δείξουν εάν η κατάσταση  έχει αλλάξει ή εάν η νόσος έχει  υποτροπιάσει (επιστρέψει). Μια εξέταση που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της πορείας των ασθενών με καρκίν στομάχου είναι οι καρκινικοί δείκτες και συγκεκριμένα : η δοκιμασία καρκινοεμβρυϊκού αντιγόνου (CEA) και η δοκιμασία CA 19-9

 

Θεραπεία Σταδίου 0 (Καρκίνωμα in Situ)

•           Χειρουργική επέμβαση (ολική ή υφολική γαστρεκτομή).

•           Ενδοσκοπική υποβλεννογόνιος εκτομή.

 

Θεραπεία της κακοήθειας στομάχου σταδίου Ι

Η θεραπεία του κακοήθειας στομάχου σταδίου Ι  μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:

•           Χειρουργική επέμβαση (ολική ή υφολική  γαστρεκτομή).

•           Ενδοσκοπική Υποβλεννογόνιος Εκτομή σε επιλεγμένους ασθενείς με γαστρικό καρκίνο σταδίου IA.

•           Χειρουργική επέμβαση (ολική ή υφολική γαστρεκτομή) ακολουθούμενη από θεραπεία με χημειοθεραπεία.

•           Χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία.

•           Χημειοθεραπεία που χορηγείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση (σε επιλεγμένες περιπτώσεις ασθενών)

Θεραπεία της νόσου των σταδίων ΙΙ και ΙΙΙ της κακοήθειας στομάχου

Η θεραπεία του κακοήθειας στομάχου σταδίου ΙΙ  και  της κακοήθειας στομάχου σταδίου ΙΙΙ μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:

•           Χειρουργική επέμβαση (ολική ή υφολική  γαστρεκτομή).

•           Χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία.

•           Χειρουργική επέμβαση (ολική ή υφολική γαστρεκτομή) ακολουθούμενη από θεραπεία χημειοθεραπείας  ή χημειοθεραπεία.

•           Χημειοθεραπεία που χορηγείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση (σε επιλεγμένες περιπτώσεις ασθενών)

Θεραπεία της κακοήθειας στομάχου σταδίου IV, της κακοήθειας στομάχου που δεν μπορεί να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση και υποτροπιάζοντος καρκίνου στομάχου

Η θεραπεία του κακοήθειας στομάχου σταδίουIV,  της κακοήθειας στομάχου που δεν μπορεί να αφαιρεθεί με  χειρουργική επέμβαση ή υποτροπιάζοντος  καρκίνου στομάχου μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:

•           Χημειοθεραπεία ως  παρηγορητική θεραπεία για την ανακούφιση  των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

•           Στοχευμένη θεραπεία με  μονοκλωνικά αντισώματα  με ή χωρίς χημειοθεραπεία.

•           Ανοσοθεραπεία με  πεμπρολιοζουμάμπη.

•           Ενδοσκοπική θεραπεία με λέιζερ ή Ενδοσκοπική τοποθέτηση stent για την ανακούφιση thw απόφραξης στομάχου, ή  γαστροστομία για να παρακάμψει την απόφραξη.

•           Ακτινοθεραπεία ως παρηγορητική θεραπεία για να σταματήσει η αιμορραγία, να ανακουφίσει τον πόνο, ή να συρρικνώσει έναν  όγκο που αποφράσσει το στομάχι.

•           Χειρουργική επέμβαση ως παρηγορητική θεραπεία για να σταματήσει η αιμορραγία ή να συρρικνωθεί ένας όγκος που αποφράσσει το στομάχι.

•           Συνδυασμοί ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας.

•           Στοχευμένες θεραπείες με ρεγοραφενίμπη  και  nivolumab.

•           Χειρουργική επέμβαση και υπερθερμική ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία  (HIPEC).

 

Ο Δρ. Χειρίδης είναι ο πρώτος Κύπριος χειρουργός που εφάρμοσε τη Ρομποτική Χειρουργική σε Ελλάδα και Κύπρο. Από τον Ιανουάριο του 2007 έως τον Αύγουστο του 2017, ο Δρ.Σ.Κ.Χειρίδης εργάστηκε στην Κλινική Γενικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών (Διευθυντής :Κ.Μ.Κωνσταντινίδης), και συμμετείχε ενεργά στο πρώτο Ελληνικό Πρόγραμμα Ρομποτικής Χειρουργικής με συνολική εμπειρία που ξεπερνά τις 3500 επεμβάσεις. Παράλληλα εξειδικεύθηκε στη Ρομποτική Κήλης, Ανώτερου και Κατώτερου Πεπτικού και τη Ρομποτική Χειρ/κή Νοσογόνου Παχυσαρκίας - Μεταβολικών Παθήσεων. 

Kατά τη διάρκεια της ειδικότητάς του στο Γενικό Κρατικό Αθηνών, ο ιατρός απέκτησε μεγάλη εμπειρία σε όλο το εύρος της ανοιχτής χειρουργικής του οισοφάγου και του στομάχου, γνώσεις απαραίτητες προτού προχωρήσει στις ελάχιστα τραυματικές τεχνικές. Η Β΄Χειρουργική Κλινική ήταν η μοναδική στο νοσοκομείο που διέθετε εμπειρία οισοφαγεκτομής με αριστερή θωρακοκοιλιακή προσπέλαση με πολύ καλά αποτελέσματα (Δρ.Η.Παναγιωτίδης).

Έπειτα ολοκλήρωσε με υποτροφία το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ρομποτικής Χειρουργικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για τον τίτλο "Master of Science" (MSc) και έλαβε τον τίτλο του Διδάκτωρα του Πανεπιστημίου Αθηνών (PhD) για την έρευνά του στη Μεταβολική Χειρουργική. 

Η πρώτη επίσημη εκπαίδευση του στη Ρομποτική Χειρουργική ήταν στις αρχές του 2007 στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Γκροσέτο της Ιταλίας, μιας μικρής πόλης έξω από τη Σιέννα, όπου τότε μεγαλουργούσε ο διεθνούς φήμης ρομποτικός χειρουργός ήπατος-παγκρέατος Pierro Giullanotti. Κοντά στον μεγάλο αυτό χειρουργό και στην ομάδα του (εκπαιδευτής του Δρ.Χειρίδη στο εργαστήριο ήταν ο διάσημος πλέον σήμερα Ινδός χειρουργός, Jay Deep Palep), ο Δρ.Χειρίδης εκπαιδεύθηκε στις βασικές αρχές setup του ρομποτικού συστήματος, χρήση της κονσόλας χειρισμού, αλλαγής εργαλείων και πραγματοποίησε χολοκυστεκτομή σε ζωικό πρότυπο. Επίσης είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει επεμβάσεις παγκρέατος από τη διάσημη ιταλική ομάδα που σήμερα εδρεύει στο πανεπιστήμιο του Illinois, USA.

Την πρώτη αυτή εκπαίδευση ακολούθησε μεγάλη σειρά μετεκπαιδεύσεων στην Προχωρημένη Λαπαροσκόπηση σε διεθνή κέντρα αναφοράς του εξωτερικού (Στρασβούργο- advanced laparoscopic surgery course (περιλάμβανε πρακτική εξάσκηση σε λαπαροσκοπική επέμβαση θολοπλαστικής Nissen και σπληνεκτομής), Γενεύη - single incision laparoscopic surgery course, Σαν Φρανσισκο - advanced course on minimally invasive upper and lower GI surgery, Βιέννη - advanced course on ventral and inguinal hernia surgery, Αμστερνταμ - MIS for benign and malignant pelvic disease, Φρανκφούρτη - masterclass on hiatal hernia and GERD - Σεμινάριο Εξειδίκευσης στη χειρουργική της διαφραγματοκήλης και της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης).

To 2009, o Δρ. Χειρίδης ταξίδεψε στο Χιούστον-Τέξας για να εκπαιδευθεί σε μία από τις πρώτες διεθνώς συναντήσεις Ρομποτικής Χειρουργικής Ογκολογίας, που πραγματοποιήθηκε μέσα στο γνωστό ογκολογικό κέντρο αναφοράς MD Anderson (P.A.R.O.S meeting 2009). Στη συνάντηση αυτή παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα της ρομποτικής οισοφαγογαστρεκτομής για καρκίνο οισοφάγου - στομάχου με υποσχόμενα αποτελέσματα.

Την ίδια χρονιά παρουσίασε 6 πρωτοποριακές εργασίες Ρομποτικής Χειρουργικής  στο 19ο διεθνές ογκολογικό συνέδριο IASGO στο Πεκίνο, Κίνα (19th World Congress of the International Association of Surgeons, Gastroenterologists, and Oncologists (IASGO), Beijing, China), στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν και οι πρώτες ρομποτικές γαστρεκτομές στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκαν από την ομάδα του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Tην ίδια χρονιά στο Σικάγο (ACS Clinical Congress), είχε την ευκαιρία να δοκιμάσει τη νέα διπλή κονσόλα εκπαίδευσης καθώς και το (πειραματικό τότε) Single Site Robotic Platform μετά από πρόσκληση της κατασκευάστριας εταιρείας. 

Τον Δεκέμβριο του 2009 εξελέγη Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής και παραμένει στη θέση αυτή μέχρι σήμερα.

Τον Οκτώβριο του 2010 το Διοικητικό Συμβούλιο της Διεθνούς Κοινότητας Ρομποτικής Χειρουργικής MIRA του ανέθεσε την συν-προεδρεία (co-chair) με τον διεθνούς φήμης χειρουργό ρομποτικής Ivo Broeders, στο Επιστημονικό Πρόγραμμα του Παγκόσμιου Συνεδρίου Ρομποτικής Χειρουργικής MIRA 2011.

Την ίδια χρονιά ολοκλήρωσε με επιτυχία το Course and Laboratory Session in Robotic Colorectal Surgery (Hands-on) του Πανεπιστημίου UC San Diego. Εκεί είχε την ευκαιρία να εκπαιδευθεί στη Ρομποτική Χειρουργική Παχέος Εντέρου με έμφαση στη ρομποτική τεχνική της Ολικής Εκτομής Μεσοορθού (robotic TME) και πρακτική εξάσκηση στο εργαστήριο, σε πτωματικούς δότες.

Τον Ιανουάριο του 2011, μαζί με την ομάδα του Ιατρικού εκπαιδεύθηκαν πρώτοι παγκοσμίως στη Ρομποτική Χολοκυστεκτομή Χωρίς Τομές, στη Γαλλία και την εφήρμοσαν αμέσως μόλις επέστρεψαν, ταυτόχρονα με ένα κέντρο στην Ιταλία και ένα στην Ελβετία.

Τον Σεπτέμβριο του 2012 ο Σάββας Χειρίδης κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο ανάμεσα σε 75 συμμετέχοντες από όλες τις χώρες, στην ετήσια Ολυμπιάδα δεξιοτήτων σε εξομοιωτές Ρομποτικής Χειρουργικής (Robotic Surgical Simulation Olympics) στα πλαίσια του διεθνούς συνεδρίου SLS-MIRA-SRS 2012, στη Βοστώνη των ΗΠΑ. Στην ίδια συνάντηση ο ιατρός έλαβε δύο βραβεία καλύτερης παρουσίασης βίντεο που είχε επιμεληθεί και αποστείλει ο ίδιος εκπροσωπόντας την ομάδα του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Στη συνέχεια εκπαιδεύθηκε στην Προχωρημένη Ρομποτική Χειρουργική Ανώτερου και Κατώτερου Πεπτικού στο Βουκουρέστι (καθηγητής Irinel Popescu) και στη Ρομποτική Θυρεοειδεκτομή με Νευροφυσιολογικό Monitoring, στο Cluj-Napoca (καθηγητής Constantea).

Τον Ιούλιο του 2012 συμμετείχε ως εκπαιδευτής στο πρώτο hands-on course ρομποτικής στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε στα εργαστήρια της φαρμακευτικής εταιρείας ΕΛΠΕΝ. 

Τον Ιανουάριο του 2013 παρακολούθησε τις εργασίες της κλινικής και τις επεμβάσεις του διεθνούς φήμης ρομποτικού χειρουργού και καλού φίλου Fabrizio Luca στο ΙΕΟ/ European Institute of Oncology στο Μιλάνο της Ιταλίας. Η κλινική αυτή θεωρείται κέντρο αναφοράς στη Ρομποτική Χειορυργική του Παχέος Εντέρου και ο τότε διευθυντής της βρίσκεται επίσης στην Αμερική σήμερα. Ο Δρ. Χειρίδης βελτιστοποίησε εκεί τις γνώσεις του στις επεμβάσεις πολύ χαμηλής πρόσθιας κολεκτομής και στη ρομποτική ολική εκτομή μεσοορθού (robotic TME) στον καρκίνο του ορθού.

Τον Οκτώβριο του 2013 ολοκλήρωσε με επιτυχία το skills course Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής Παχέος Εντέρου στην Washington DC, USA. 

Τον Νοέμβριο του 2014  ο Δρ.Σ.Χειρίδης παρέλαβε το πρώτο βραβείο καλύτερης εργασίας βίντεο, στο 29ο Πανελληνιο Συνεδριο Χειρουργικής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας για την εργασία που επιμελήθηκε ο ίδιος με τίτλο "Ρομποτική Δεξιά Κολεκτομή Μιας Τομής" εκπροσωπώντας την ομάδα ρομποτικής χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Το 2015, στα πλαίσια της έναρξης του πρώτου ρομποτικού προγράμματος στην Κύπρο, ο Δρ. Χειρίδης εκπαιδεύθηκε στο νέο ρομποτικό σύστημα da Vinci Xi από την κατασκευάστρια εταιρεία, στο American Medical Center, Nicosia. 

Μαζί με την ομάδα Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ο Δρ.Χειρίδης συνέβαλλε στην έναρξη του πρώτου Προγράμματος Ρομποτικής Χειρουργικής στη Θεσσαλονίκη (Ιατρικό Διαβαλκανικό, καθηγητής Δρ.Μπασδάνης),  στην Κύπρο (American Medical Center, Nicosia), και στη Σόφια -Βουλγαρία(Νοσοκομείο Dovere).

Έχει πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα περιοδικά χειρ/κής, έχει λάβει μέρος στη συγγραφή πολλών ιατρικών συγγραμάτων (συμπεριλαμβανομένου του κεφαλαίου Ρομποτικής Διαφραγματοκήλης στο Surgical Robotics της IntechOpen -2018) και συμμετέχει ως προσκεκλημένος ομιλητής σε διεθνή συνέδρια Ρομποτικής Χειρoυργικής της Ευρώπης (Στοκχόλμη, Σεβίλλη, Πράγα, Γενεύη,Τορίνο, Βρυξέλλες, Βιέννη, Λεμεσσός, Παρίσι, Σόφια, Βουκουρέστι, Άμστερνταμ) της Αμερικής (Κεμπέκ, Σικάγο, Βοστώνη, Σαν Ντιέγκο, Σαν Φρανσίσκο) και της Ασίας (Πεκίνο).

Είναι μέλος της Ελληνικής Χειρ/κής Εταιρείας, της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Λαπαροενδοσκοπικής Χειρ/κής (EAES), της Διεθνούς Εταιρείας Ρομποτικής Χειρ/κής (SRS), και του Αμερικανικού Κολλεγίου Χειρουργών (τίτλος FACS).  

Σήμερα πραγματοποιεί ρομποτικές επεμβάσεις από όλο το φάσμα της Γενικής Χειρουργικής (χειρουργική κήλης κοιλιακού τοιχώματος, διαφραγματοκήλης και παλινδρόμησης, στομάχου, χοληδόχου κύστεως, λεπτού & παχέος εντέρου, πρωκτού και περιπρωκτικών παθήσεων και νοσογόνου παχυσαρκίας) στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Οι ασθενείς του δηλώνουν απόλυτα ικανοποιημένοι τόσο από την επιλογή της ρομποτικής όσο και από την επιλογή του χειρουργού ρομποτικής Δρ.Σάββα Κ. Χειρίδη.

 

 

 

Βασισμένο στο ενημερωτικό φυλλάδιο της ιστοσελίδας https://www.cancer.gov/types/stomach/patient/stomach-treatment-pdq